G4 Thuiszittersaanpak, cijfers Utrecht

Geplaatst 20 feb. 2019 04:47 door AutiPassend Onderwijs Utrecht   [ 10 mrt. 2021 00:23 bijgewerkt ]
In februari 2017 hebben de vier grote steden (Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht) en acht samenwerkingsverbanden voor het eerst samen concrete afspraken hebben gemaakt om het aantal thuiszitters fors te laten dalen. Het was een vervolgactie op het Thuiszitterspact van 2016. In 2020 heeft de regering erkend dat dit pact niet het gewenste resultaat heeft gehad en is daarmee ook de G4 thuiszittersaanpak een stille dood gestorven.

Deze pagina wordt binnenkort bijgewerkt met de cijfers van 2019/2020!

De afspraken staan in de G4 Thuiszittersaanpak: Een gezamenlijke aanpak van de G4-samenwerkingsverbanden PO en VO en G4-gemeenten om thuiszitten te voorkomen en te bestrijden. Download de G4 Thuiszittersaanpak van de site van VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten).
  • De G4 streefden naar een reductie van het aantal niet-schoolgaande leerplichtige leerlingen (langdurig relatief verzuim) naar 0 leerlingen die langer dan 3 maanden thuiszitten en minimaal 3/4 minder leerlingen die absoluut verzuimen in 2020 ten opzichte van de stand per stad (samenwerkingsverband en gemeente) op 1 oktober 2016.
  • Resultaatbepaling vrijstellingen art. 5 sub a: de G4 nemen een reductie van minimaal 10% (uitgaande van peildatum 1 oktober 2016) fasegewijs tot 2020, als richtpunt.
Wij als AutiPassend Onderwijs Utrecht hebben natuurlijk voor de gemeente Utrecht uitgezocht hoe het ging met deze G4 Thuiszittersaanpak. Wie dit ook wil doen voor Amsterdam, Rotterdam of Den Haag, vindt onderaan deze pagina alle benodigde cijfers.

In de gemeente Utrecht zagen we helaas dat het totale aantal kinderen dat langer dan 3 maanden thuiszit, in 2018/2019 hoger was dan ooit sinds de start van Passend Onderwijs. Dat geldt voor zowel het absoluut verzuim als het langdurig relatief verzuim. De daling van 2017/2018 was volledig teniet gedaan, dus de kans werd al klein dat het absoluut verzuim in 2020 terug kon worden gebracht naar 25% van het aantal in 2016 en dat het relatief verzuim langer dan 3 maanden naar nul kon worden gebracht in 2020. De doelen van de G4 Thuiszittersaanpak werden niet gehaald. Per 1000 leer- en kwalificatieplichtigen in de gemeente Utrecht waren er 3,3 die in 2018/2019 langer dan 3 maanden thuis zaten, een hoger percentage dan ooit sinds de start van Passend Onderwijs, een totaal van 155 kinderen/jongeren.



Als we kijken naar de vrijstellingen 5a dan zien we dat er daar ook meer van zijn dan vorig jaar, alleen in 2016/2017 was het aantal hoger. Als we ervan uitgaan dat (een groot deel van) de vrijstellingen 5a ook voor minimaal 3 maanden golden, waren er in 2018/2019 bijna 300 kinderen/jongeren die langdurig geen onderwijs kregen! Het streven van de G4 Thuiszittersaanpak om het aantal vrijstellingen 5a in 2020 met 10% te hebben verminderd ten opzichte van 2016/2017 kan wellicht nog wel gehaald worden. Daarvoor hoeft het aantal slechts te dalen naar 136, dus 7 minder dan in 2018/2019. 

Resultaatschema G4 Thuiszittersaanpak 2014/2015 2015/2016 2016/2017 2017/2018 2018/2019 doel 2020
Thuiszitters in Utrecht* < 3 mnd > 3 mnd < 3 mnd > 3 mnd < 3 mnd > 3 mnd < 3 mnd > 3 mnd < 3 mnd > 3 mnd < 3 mnd > 3 mnd
Absoluut verzuim (niet ingeschreven op school) 69 33 21 26 11 26 14 32 22 40 3 7
Verschil t.o.v. absoluut verzuim in 2016     start +24% sinds start +68% sinds start -75% sinds start
Langdurig relatief verzuim (ongeoorloofd afwezig) 58 91 96 85 42 103 40 92 62 115   0
Totaal aantal niet schoolgaande leerplichtige leerlingen 127 124 117 111 53 129 54 124 84 155   7
Totaal aantal in Utrecht woonachtige leerplichtigen 42.823 45.678 46.298 46.729 47.443  
Aantal niet-schoolgaande leerplichtigen per 1000 leerlingen 3,0 2,9 2,6 2,4 1,1 2,8 1,2 2,7 1,7 3,3    
Vrijstellingen art 5 sub a 86 132 151 126 143 136
Aantal vrijstellingen 5a per 1000 leerlingen 2,0 2,9 3,3 2,7 3,0  
Verschil t.o.v. vrijstellingen 5a in 2016     start -16% sinds start -6% sinds start -10% sinds start

Bovenstaande tabel is gebaseerd op bijlage 1 uit het document G4 Thuiszittersaanpak. Belangrijkste verschillen:
  • Cijfers zijn per schooljaar, niet op ijkpunten  (1 dag in het schooljaar), omdat die cijfers niet openbaar zijn.
  • Cijfers zijn van alle onderwijssoorten samen, niet apart voor PO en VO, omdat binnen die categorieën niet altijd bekend is hoeveel daarvan langer dan 3 maanden zijn, en we dat onderscheid belangrijker vinden.
  • Bij het absoluut verzuim < 3 maanden zou eigenlijk alleen het absoluut verzuim > 4 weken moeten worden geteld, maar die cijfers zijn niet voor alle schooljaren openbaar gemaakt. Voor 2018/2019 waren er 3 kinderen die korter dan 4 weken absoluut verzuimden, dus het getal 22 in de tabel zou eigenlijk 19 moeten zijn. We hebben gekozen voor 22 omdat de cijfers dan vergelijkbaar zijn met voorgaande jaren.
  • Van de vrijstellingen hebben we alleen die van art 5 sub a opgenomen, omdat die vrijstelling betekent dat er geen onderwijs gevolgd wordt.
  • Van de vrijstellingen is niet openbaar hoeveel daarvan korter dan 3 maanden zijn, maar we nemen aan dat kinderen die zo'n vrijstelling krijgen, al maanden daarvoor uitgevallen waren.
  • Van de langdurig zieken zijn geen cijfers bekend.
In bovenstaand diagram geeft de donkere kleur het aantal absolute en relatieve thuiszitters langer dan 3 maanden weer (155 in 2018/2019). De lichtere kleur daarboven is het aantal absoluut en langdurig (> 4 weken) relatief verzuimers korter dan 3 maanden. Ook het aantal thuiszitters korter dan 3 maanden is in 2018/2019 flink gestegen ten opzichte van het jaar ervoor, als is het wel groter geweest in de eerste 2 jaren van Passend Onderwijs.


* Definities (waar mogelijk gebaseerd op bovengenoemd document G4 Thuiszittersaanpak):

Absoluut Verzuim: DUO hanteert een strikte, administratieve definitie: één dag of meer niet ingeschreven op een school. Dat is consequent, maar leidt in zoverre tot een vertekend beeld, dat hier administratieve fouten en uitzonderingen in meegenomen worden. Om de echte doelgroep in beeld te hebben zullen de G4 het absoluut verzuimcijfer gebruiken waarin onderstaande groepen niet worden meegenomen:
a. Art. 5 sub c (betreft verblijf in buitenland: dat wil zeggen leerlingen waarvoor een aanvraag sub c is ingediend, maar waarvan nog niet vaststaat of ze daadwerkelijk naar school gaan in het buitenland);
b. Adres in onderzoek bij burgerzaken;
c. Leerlingen die korter dan vier weken verzuimen (analoog aan langdurig relatief verzuim).
De groep leerlingen die wacht op het inschrijfmoment in het mbo dat in februari valt, telt wel mee als absoluut verzuimer en wordt apart benoemd.

Langdurig Relatief Verzuim (oude benaming: “thuiszitters”): leerlingen die ingeschreven staan op een school, maar vier weken of langer aaneengesloten [ongeoorloofd] verzuimen. Dit is conform de definitie van het ministerie van OCW. Er wordt geteld vanaf het moment dat de leerling feitelijk afwezig is en niet vanaf het moment dat gemeld wordt bij Leerplicht.

Leerplichtigen: [Bron: VSV-kompas Benchmark] Aantal inwoners 5-18 jaar (leer- en kwalificatieplichtige leeftijd). [Nagerekend dat als VSV-kompas aangeeft hoeveel verzuim er is per 1000 leerplichtigen, dit getal wordt bedoeld. Dit getal wordt ook aangehouden in Kamerbrieven.]

Leerlingen met een vrijstelling art. 5 sub a: De G4 hanteren de definitie van de Leerplichtwet en maken bij de presentatie van cijfers onderscheid tussen tijdelijke en permanente vrijstellingen.

Langdurig zieken: leerlingen die ingeschreven staan op een school maar langer dan vier weken geoorloofd verzuimen. Er wordt geteld vanaf het moment dat de leerling feitelijk afwezig is en niet vanaf het moment dat gemeld wordt bij Leerplicht.

Gerelateerd

Bronnen


  • DUO-IP (LPT), verzuim_per_gemeente_avg-proef 053 van 2014/2015 t/m 2017/2018, 26 februari 2019
    en LPT08-fex051v01-avg van 2018/2019, 6 februari 2020: