We denken dat inmiddels misschien 20% van ons doel bereikt is en dat er nog 80% te gaan is. Een voorbeeld van een actie van ons was het bovenaan de agenda krijgen van kinderen met autisme tijdens een actietafel die het samenwerkingsverband van middelbare scholen in Utrecht organiseerde in 2012. Dat het niet eenvoudig is om het gehoord worden te laten volgen door daadwerkelijke verbetering blijkt uit het volgende:

Van de 9 Utrechtse kinderen met autisme die eind 2012 in groep 8 zaten en meededen met de genoemde actietafel heeft de grote meerderheid ook nu nog veel moeite om onderwijs te krijgen dat goed genoeg is. Er is inmiddels een nieuw onderwijssysteem ingevoerd ("Passend Onderwijs"), waardoor weer allerlei nieuwe kansen, mogelijkheden, maar zeker ook beperkingen zijn ontstaan. 

In de gemeente Utrecht hebben de middelbare scholen onderling afgesproken dat ze allemaal hetzelfde basisniveau aan ondersteuning bieden. Geen enkele school biedt kleine integratieklassen of structuurklassen, geen enkele school biedt trajectbegeleiding. Een argument dat wordt gegeven, is dat alle leerlingen het liefst in een gewone klas meedoen. 

Dit heeft echter juist uitsluiting tot gevolg, zodra er leerlingen zijn die wel willen maar het niet vol kunnen houden in een volle klas van 30 leerlingen, met wat begeleiding van een coach buiten de lesuren. Deze leerlingen worden dan doorverwezen naar een externe voorziening, waarvan er inmiddels diverse bij zijn gekomen (zie de lijst hieronder). Zo kan het dus gebeuren dat leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, te vaak niet naar een reguliere school kunnen. Dat is geen participatie, dat is geen thuisnabij onderwijs!

Onze preventiepiramide kent 11 niveaus, van 1.1 (persoonlijke coach) tot 3.3 (maatwerk voor thuiszitters). Voor leerlingen uit de gemeente Utrecht zijn de niveaus 1.3, 1.4, 1.5 en 2.1 niet beschikbaar, en niveau 1.2 alleen op gymnasium-niveau. Dat betekent dat als een leerling onvoldoende heeft aan niveau 1.1, en havo of atheneum wil doen, hij of zij direct aangewezen is op niveau 2.2 t/m 3.3 (speciaal onderwijs, gespecialiseerde opvang). Het is niet vreemd dat Utrecht-stad drie particuliere middelbare scholen kent, want als de ontwikkeling van je kind op het spel staat, en je kunt het betalen, dan kies je uit nood voor de kleine klassen en het hoge cognitieve niveau van de particuliere scholen.

Dit beleid van de Utrechtse scholen heeft als nadelen:

• De leerling met een extra ondersteuningsbehoefte kan niet dicht bij huis met buurtgenoten naar een "gewone" school
• Complexere kinderen krijgen al gauw het stempel dat het aan het kind ligt (of aan de ouders!) en daardoor voelt het kind zich weggestuurd
• De afstand thuis-school wordt groter wat leidt tot extra reistijd, extra reiskosten en de vraag hoe een kwetsbaar kind die reis zelfstandig kan maken (op leerlingenvervoer wordt door de gemeente steeds meer bezuinigd)
• Reguliere scholen bouwen zo niet de kennis op hoe ze de context kunnen aanpassen aan het kind

Andere scholen in Nederland bieden wel de preventiepiramide niveaus 1.2 t/m 1.5 en 2.1 aan, zie School-voorbeelden in Nederland. Voorbeelden dichterbij zijn de trajectbegeleiding op een reguliere school in Woerden en Nieuwegein en kleine klassen op reguliere scholen in Zeist, Amersfoort en binnenkort Huizen. Dus het kan wel!

Nieuwe onderwijsmogelijkheden van de afgelopen 4 jaar

Om ons allen te inspireren om door te gaan met de strijd, delen we hieronder ook de bescheiden successen die met elkaar geboekt zijn in de afgelopen 4 jaar. In onze regio zijn de volgende nieuwe onderwijsmogelijkheden gekomen voor kinderen in de middelbare schoolleeftijd met autisme en havo/vwo-niveau:

In Utrecht-stad:

• 2013: i-klas bij het OPDC Utrecht (Utrechtse School) met havo/vwo-afstandsonderwijs vanuit de klas, waar (onderbouw-)leerlingen tijdelijk opgevangen kunnen worden 
• 2013: voor thuiszitters havo/vwo-afstandsonderwijs via Fritz Redlschool (waarbij ouders zelf de begeleiding organiseren) 
• 2014: havo onderbouw (voor meeste vakken) op het Kromme Rijn College (huidige naam) in Utrecht: speciaal onderwijs voor kinderen met (externaliserende) gedragsproblemen 
• t/m 2015: uitgebreide training van deel van docenten in begeleiden van leerlingen met autisme op Utrechts Stedelijk Gymnasium, start inzet van psycho-educatieprogramma Wat Werkt en start speciale studiebegeleidingsklas na schooltijd voor leerlingen met autisme van het USG 
• 2015: verhuizing van Feniks Talent (sinds 2020: Feniks Ontwikkelingsbegeleiding) naar Utrecht: particuliere organisatie voor begeleiding van getalenteerde dropouts (leerlingen met hoog IQ die vastlopen om allerlei redenen, waaronder autisme) 
• 2015: Amadeus Lyceum (reguliere havo/vwo in Vleuten) start met inzet van psycho-educatieprogramma Wat Werkt voor enkele leerlingen met autisme
  

In de provincie Utrecht buiten Utrecht-stad:

• 2014: havo onderbouw via afstandsonderwijs bij Beukenrode Onderwijs in Doorn, speciaal onderwijs voor kinderen met (externaliserende) gedragsproblemen 
• 2014: trajectbegeleiding op Kalsbeek College (reguliere havo/vwo) in Woerden 
• 2015: trajectbegeleiding op Cals College (reguliere havo/vwo) in Nieuwegein 
• 2015: start van vwo op Berg en Boschschool in Bilthoven, speciale school voor kinderen met autisme: naast havo bovenbouw die er al was, nu ook havo/vwo-onderbouw die begint met een brugklas, later alle leerjaren havo en vwo 
  

Buiten de provincie Utrecht, maar te bereizen vanuit Utrecht (voor leerlingen uit Utrecht over het algemeen niet toegestaan, vereist toestemming van het samenwerkingsverband passend onderwijs van je woonplaats):

• 2015: start van Elan College in Hilversum: speciale school voor havo/vwo afstandsonderwijs voor kinderen met autisme, eerst alleen 1e en 2e klas, later alle leerjaren havo en vwo 
• 2016 (verwacht): structuurklas op Erfgooiers College in Huizen 

Wij zijn natuurlijk heel blij voor elke leerling met autisme die hiermee geholpen is of zal zijn. Een goed begin zullen we maar zeggen, maar er is nog veel meer nodig om alle honderden kinderen in en om Utrecht die passender onderwijs nodig hebben voldoende ruimte voor hun eigen ontwikkeling te geven. Ieder kind dat ongewenst thuiszit of geen passend onderwijs heeft, is er één te veel. Wij zien zo al een paar hele grote hiaten in het aanbod waardoor bepaalde groepen kinderen met autisme nog steeds buiten de boot vallen... en gaan daar in 2016 weer mee aan de slag. Besef steeds dat wij vrijwillige moeders zijn die naast ons werk / vaste taken en begeleiding van onze speciale kinderen ons hiervoor inzetten. Dus jullie steun en eigen inzet is doorlopend zeer welkom! Natuurlijk gaan we ervoor om in 2016 zeker minstens 50% van onze doelen te behalen. Wat nodig is, naast onze inzet als ouders, is vooral bestuurlijke wil om kinderen en ouders echt centraal te zetten, de geldmiddelen veel meer in te zetten voor de belangen van de kinderen en minder voor de ‘’systemen en besturen’’ daarachter en samen te gaan voor echte oplossingen!